1 การเดาความหมายของคำศัพท์โดยวิเคราะห์จากรากศัพท์....อ.วิชัย มากอยู่

บทที่ 1
การเดาความหมายของคำศัพท์โดยวิเคราะห์จากรากศัพท์(Guessing the Meanings of Words from Roots)
คำศัพท์ในภาษาอังกฤษหลายคำ มีรากศัพท์ (Roots) มาจากภาษากรีก (Greek) และภาษาลาติน (Latin) หากผู้อ่านมีความรู้ในเรื่องความหมายของรากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots) และรากศัพท์ภาษาลาติน (Latin Roots) จะทำให้สามารถเดาความหมายของคำศัพท์ที่ไม่คุ้นเคยได้

1. ความหมายของรากศัพท์
รากศัพท์ (Roots) คือ ส่วนของคำศัพท์ ที่แสดงถึงความหมายพื้นฐานหรือความหมายหลัก(Basic Meaning) ของคำศัพท์นั้น แม้จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปคำไปเป็นแบบใดก็ตาม ความหมายก็จะยังคงใกล้เคียง หรือเกี่ยวข้องสัมพันธ์กับความหมายหลักนั้นอยู่เสมอ

2. ประเภทของรากศัพท์
รากศัพท์ (Roots) ที่ปรากฏอยู่ในคำศัพท์ภาษาอังกฤษมากที่สุด มี 2 ประเภท คือ รากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots) และรากศัพท์ภาษาลาติน (Latin Roots)

2.1 รากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots)
สรวงสุดา เตียวรัตนกุล (สมสกุล) (2534 : 155-158) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษากรีก(Greek Roots) และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษากรีก เช่น

2.1.1 aster/astro มีความหมายว่า star แปลว่า "ดาว" เช่น
asterisk แปลว่า เครื่องหมายดาวหรือดอกจัน (*)
astronomer แปลว่า นักดาราศาสตร์

2.1.2 biblio มีความหมายว่า book แปลว่า "หนังสือ" เช่น
bibliography แปลว่า ประวัติของหนังสือหรืองานเขียน
bibliophile แปลว่า คนรักหนังสือ

2.1.3 bio มีความหมายว่า life แปลว่า "ชีวิต" เช่น
biology แปลว่า การศึกษาเกี่ยวกับชีวิต (ชีววิทยา)
autobiography แปลว่า การเขียนเล่าประวัติชีวิตของตนเอง (อัตชีวประวัติ)
biochemistry แปลว่า วิชาชีวเคมี

2.1.4 chrono มีความหมายว่า time แปลว่า "เวลา" เช่น
chronology แปลว่า การจัดเรียงเหตุการณ์ตามลำดับเวลา
chronoscope แปลว่า เครื่องตรวจวัดช่วงเวลา
chronicle แปลว่า บันทึกเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ตามลำดับเวลา

2.1.5 dyna มีความหมายว่า power แปลว่า "พลัง, กำลัง, อำนาจ" เช่น
dynamo แปลว่า เครื่องกำเนิดพลังงานไฟฟ้า (ไดนาโม)
dynamotor แปลว่า เครื่องเปลี่ยนกำลังไฟฟ้ากระแสสลับเป็นกระแสตรง
dynamics แปลว่า วิทยาศาสตร์ว่าด้วยพลังงานการเคลื่อนไหว(วิชากลศาสตร์)

2.1.6 gon มีความหมายว่า angle แปลว่า "มุม, ด้าน, เหลี่ยม" เช่น
pentagon แปลว่า รูปห้าเหลี่ยม
octagon แปลว่า รูปแบนแปดเหลี่ยม

2.1.7 gram มีความหมายว่า letter, written แปลว่า "จดหมาย, ข้อเขียน, งานเขียน"เช่น
telegram แปลว่า โทรเลข
epigram แปลว่า ข้อความหรือข้อเขียนคำคม

ทีมงานแพทย์ วิศวะ (ม.ป.ป. : 46-50) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots)และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษากรีก เช่น

2.1.8 geo มีความหมายว่า earth แปลว่า "โลก, ที่ดิน" เช่น
geography แปลว่า วิชาภูมิศาสตร์
geology แปลว่า วิชาธรณีวิทยา

2.1.9 graph มีความหมายว่า write แปลว่า "เขียน" เช่น
autograph แปลว่า หนังสือที่เขียนด้วยลายมือตนเอง
lithography แปลว่า การพิมพ์หิน, การเขียนบนหิน

2.1.10 homo มีความหมายว่า same แปลว่า "เหมือนกัน, แบบเดียวกัน, อย่างเดียวกัน"เช่น
homophone แปลว่า เสียงเดียวกัน
homosexual แปลว่า มีเพศสัมพันธ์กับเพศเดียวกัน

2.1.11 meter/metr(on) มีความหมายว่า measure แปลว่า "วัด, การวัด" เช่น
barometer แปลว่า เครื่องมือวัดความกดดันของอากาศ
geometry แปลว่า วิชาเรขาคณิต

2.1.12 phon(o) มีความหมายว่า sound แปลว่า "เสียง" เช่น
phonetics แปลว่า การศึกษาเรื่องระบบเสียง
phonograph แปลว่า หีบเสียง

2.1.13 psyche/psycho มีความหมายว่า mind, soul แปลว่า "จิตใจ, วิญญาน" เช่น
psychology แปลว่า จิตวิทยา
psychiatry แปลว่า วิชาโรคจิต, การศึกษาเกี่ยวกับการรักษาโรคจิต

2.1.14 techne/techno มีความหมายว่า skill, art แปลว่า "ทักษะ, ความชำนาญ, ศิลปะ,ฝีมือ, ช่าง, เทคนิค, หลักวิชา" เช่น
technician แปลว่า เจ้าหน้าที่เทคนิค, บุคคลที่มีความชำนาญทางด้านศิลปะ

2.1.15 therme มีความหมายว่า heat แปลว่า "ความร้อน, ระดับความร้อน, รังสีของความร้อน" เช่น
thermometer แปลว่า เครื่องวัดอุณหภูมิ

สุทิศ เชื่อมากและคณะ (ม.ป.ป. : 73-82) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษากรีก (Greek
Roots) และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษากรีก เช่น

2.1.16 aer มีความหมายว่า air แปลว่า "อากาศ" เช่น
aeroplane แปลว่า เครื่องบิน
aeronaut แปลว่า นักขับเรือบินหรือลูกบอลลูน

2.1.17 helios มีความหมายว่า sun แปลว่า "ดวงอาทิตย์" เช่น
heliograph แปลว่า อุปกรณ์สัญญานสะท้อนแสงดวงอาทิตย์, อุปกรณ์
สะท้อนแสงดวงอาทิตย์
heliometer แปลว่า เครื่องวัดดวงอาทิตย์

2.1.18 hydor/hydr มีความหมายว่า water แปลว่า "น้ำ" เช่น
hydraulics แปลว่า วิชาพลังน้ำ
hydrogen แปลว่า ก๊าซไฮโดรเจน

2.1.19 neur(o) มีความหมายว่า nerve แปลว่า "ประสาท, ทางด้านประสาท" เช่น
neurosis แปลว่า โรคประสาท
neuritis แปลว่า โรคประสาทอักเสบ

2.1.20 nom(o)/nymy มีความหมายว่า law, arrangement, knowledge แปลว่า "กฏ,การจัดเรียง, ความรู้, การศึกษา" เช่น
economy แปลว่า ความรู้ทางเศรษฐกิจ
astronomy แปลว่า ดาราศาสตร์ (การศึกษาเกี่ยวกับดวงดาว)

2.1.21 onym มีความหมายว่า name, word แปลว่า "ชื่อ, คำ" เช่น
synonym แปลว่า คำที่มีความหมายเหมือนกัน
antonym แปลว่า คำที่มีความหมายตรงข้ามกัน

สุรเดช นิธิสุนทร (ม.ป.ป. : 85-87) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots)
และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษากรีก เช่น

2.1.22 logos มีความหมายว่า discourse, word แปลว่า "การพูด, ปาฐกถา, การ
บรรยาย" เช่น
dialogue แปลว่า การสนทนา
monologue แปลว่า บทละครซึ่งบรรเลงหรือแสดงเดี่ยว, การพูดกับตนเอง

2.1.23 morphe/morpho มีความหมายว่า form, shape แปลว่า "รูป, รูปร่าง" เช่น
amorphous แปลว่า ไม่มีรูปร่างที่แน่นอน, ไม่ตกผลึก
metamorphosis แปลว่า การเปลี่ยนรูป, การเปลี่ยนสภาพ, การเปลี่ยนลักษณะ

2.1.24 scope มีความหมายว่า instrument for viewing or observing something
แปลว่า "เครื่องมือส่องดู, เครื่องมือมองดู" เช่น
telescope แปลว่า กล้องส่องทางไกล
microscope แปลว่า กล้องจุลทรรศน์

2.1.25 tele มีความหมายว่า distant แปลว่า "ไกล" เช่น
telephone แปลว่า โทรศัพท์
telegraph แปลว่า โทรเลข

2.2 รากศัพท์ภาษาลาติน (Latin Roots)
สรวงสุดา เตียวรัตนกุล (สมสกุล) (2534 : 178-187) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษาลาติน(Latin Roots) และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษาลาติน เช่น

2.2.1 agri/agra มีความหมายว่า field แปลว่า "ทุ่งนา, ท้องนา, เกษตร" เช่น
agriculture แปลว่า การเกษตรกรรม
agrarian แปลว่า เกี่ยวกับทุ่งนา
agribusiness แปลว่า ธุรกิจการเกษตร
agriculturalist แปลว่า นักเกษตรกรรม

2.2.2 aque/aqua มีความหมายว่า water แปลว่า "น้ำ" เช่น
aquarium แปลว่า สถานที่เลี้ยงสัตว์น้ำ
aquamarine แปลว่า น้ำทะเล
aqueduct แปลว่า ท่อระบายน้ำ
aqueous แปลว่า ที่มีน้ำ

2.2.3 audi(o) มีความหมายว่า hear, sound แปลว่า "ได้ยิน, เสียง" เช่น
audible แปลว่า สามารถฟังได้ยิน
auditorium แปลว่า ห้องฟังเสียง (ห้องประชุม)
audiovisual แปลว่า ได้ยินเสียงและมองเห็นได้ด้วย
audience แปลว่า ผู้ฟัง

2.2.4 dent มีความหมายว่า tooth แปลว่า "ฟัน" เช่น
dental แปลว่า เกี่ยวกับฟัน
dentist แปลว่า หมอฟัน (ทันตแพทย์)
dentistry แปลว่า วิชาทำฟัน

2.2.5 dic(t) มีความหมายว่า tell, say, speak แปลว่า "พูด, กล่าว, บอก" เช่น
predict แปลว่า ทำนาย, พูดไว้ล่วงหน้า
contradict แปลว่า พูดขัดแย้ง
verdict แปลว่า คำพูดตัดสินของคณะผู้พิพากษา
dictate แปลว่า พูดบอก, พูดให้เขียนตามคำบอก

2.2.6 fimina มีความหมายว่า female, woman แปลว่า "ผู้หญิง, เพศหญิง" เช่น
female แปลว่า เพศหญิง
feminine แปลว่า ความเป็นผู้หญิง

2.2.7 flex/flect มีความหมายว่า bend แปลว่า "โค้งงอ, ดัดได้, หักกลับ" เช่น
flexible แปลว่า ยืดหยุ่น, สามารถโค้งงอได้
reflection แปลว่า การโค้งงอ, การหักแสง

2.2.8 flor มีความหมายว่า flower แปลว่า "ดอกไม้" เช่น
floral แปลว่า เกี่ยวกับดอกไม้
florist แปลว่า คนขายดอกไม้

2.2.9 ident มีความหมายว่า same แปลว่า "เหมือนกัน, เช่นเดียวกัน" เช่น
identity แปลว่า รูปพรรณสัณฐานเหมือนกัน
identification แปลว่า ความเหมือนกัน

2.2.10 lingu(a) มีความหมายว่า tongue, language แปลว่า "ภาษา" เช่น
lingual แปลว่า เกี่ยวกับภาษา
linguistics แปลว่า ภาษาศาสตร์

ทีมงานแพทย์ วิศวะ (ม.ป.ป. : 24-32) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษาลาติน (Latin Roots)และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษาลาติน เช่น

2.2.11 fin/finis มีความหมายว่า end, boundary แปลว่า "สิ้นสุด, ขอบเขต" เช่น
finish แปลว่า จบ, สิ้นสุด, เสร็จสมบูรณ์
finite แปลว่า จำกัด, มีขอบเขตจำกัด, มีที่สิ้นสุด

2.2.12 forc/fort/fortis มีความหมายว่า firm, strong แปลว่า "มั่นคง, แข็งแรง" เช่น
enforce แปลว่า บีบบังคับ
fortress แปลว่า ป้อมปราการ

2.2.13 fundus มีความหมายว่า the bottom แปลว่า "ก้น, ส่วนล่าง, ข้างใต้สุด,
ปลายสุด" เช่น
foundation แปลว่า พื้นฐาน, รากฐาน, ฐาน (ตึก)
profound แปลว่า ล้ำลึก, ลึกซึ้ง, แน่นแฟ้น

2.2.14 jus มีความหมายว่า right แปลว่า "ถูกต้อง" เช่น
justice แปลว่า ความยุติธรรม, ความเที่ยงธรรม

2.2.15 liter(a) มีความหมายว่า letter แปลว่า "ตัวอักษร, ตัวหนังสือ, หนังสือ" เช่น
literate แปลว่า รู้หนังสือ
literature แปลว่า อักษรศาสตร์

2.2.16 magni มีความหมายว่า great แปลว่า "ใหญ่, ขยายใหญ่, กว้างขวาง" เช่น
magnify แปลว่า ขยายใหญ่, พูดขยาย
magnitude แปลว่า ความใหญ่โต

2.2.17 mar(i)/marine มีความหมายว่า sea แปลว่า "ทะเล" เช่น
marine แปลว่า ทะเล, เกี่ยวกับทะเล
submarine แปลว่า เรือดำน้ำ

2.2.18 mort มีความหมายว่า death, dead แปลว่า "ตาย, ความตาย" เช่น
mortal แปลว่า ตาย
immortal แปลว่า ไม่ตาย, เป็นอมตะ

2.2.19 op(t) มีความหมายว่า sight แปลว่า "สายตา" เช่น
optical แปลว่า เกี่ยวกับสายตา
optician แปลว่า ช่างทำแว่นสายตา

สุทิศ เชื่อมากและคณะ (ม.ป.ป. : 19-23) ยกตัวอย่างรากศัพท์ภาษาลาติน
(Latin Roots) และคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีรากศัพท์ภาษาลาติน ได้แก่

2.2.20 ali/allo/alter มีความหมายว่า another, other แปลว่า "อื่น, (อื่น ๆ) อีก" เช่น
alien แปลว่า ชาวต่างชาติ
alternate แปลว่า สลับกัน, หมุนเวียนกัน
alternative แปลว่า เลือก, เลือกเอาอย่างใดอย่างหนึ่ง

2.2.21 am/ami/amat/amo มีความหมายว่า love, friend แปลว่า "รัก, เพื่อน" เช่น
amateur แปลว่า มือสมัครเล่น, ผู้ที่ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งด้วยใจรักมากกว่าทำเพื่อเงิน
amiable แปลว่า น่ารัก, มีอัธยาศัยดี
amorous แปลว่า เกี่ยวกับความรัก, ใจอ่อน, ใจดี

2.2.22 anim/anima มีความหมายว่า breath, life, mind, soul แปลว่า "ลมหายใจ,ชีวิต, จิตใจ, วิญญาน" เช่น
animal แปลว่า สัตว์
animate แปลว่า (ทำให้) มีชีวิตชีวา, ปลุกเร้า

2.2.23 annu/annus/enni มีความหมายว่า year แปลว่า "ปี" เช่น
annual แปลว่า ประจำปี, ปีเดียว
biennual แปลว่า สองปีต่อครั้ง, สองปี

2.2.24 bis มีความหมายว่า twice แปลว่า "สองครั้ง, ซ้ำ" เช่น
biscuit แปลว่า ขนมปัง (สองอันประกบกัน)
bisect แปลว่า แบ่งออกเป็น 2 ส่วนเท่า ๆ กัน

2.2.25 ped(e) มีความหมายว่า foot แปลว่า "เท้า" เช่น
pedal แปลว่า ที่เท้าเหยียบ
pedestrian แปลว่า คนเดินเท้า

2.2.26 port มีความหมายว่า carry from one place to another แปลว่า "ขนถ่ายจากที่หนึ่งไปสู่อีกที่หนึ่ง, ถือ, หิ้วไปไหนมาไหนได้" เช่น
portable แปลว่า สามารถหิ้วไปไหนมาไหนได้
transport แปลว่า ขนถ่ายจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่ง
import แปลว่า ขนเข้ามา, (สินค้า) นำเข้า
export แปลว่า ขนออกไป, (สินค้า) ส่งออก

2.2.27 scrib/script มีความหมายว่า write แปลว่า "เขียน" เช่น
scribble แปลว่า การเขียนหวัด, เขียนหวัด ๆ
scriptwriter แปลว่า คนเขียนบทภาพยนตร์ ทีวีหรือละคร

2.2.28 sens/sent มีความหมายว่า feel แปลว่า "รู้สึก" เช่น
sensitive แปลว่า มีความรู้สึกไว
sentiment แปลว่า อารมณ์, ความรู้สึก

2.2.29 vid/vis มีความหมายว่า see แปลว่า "เห็น, ตรวจตราดู, มองเห็น" เช่น
video แปลว่า เกี่ยวกับการเห็น, ส่วนของเครื่องรับและส่งโทรทัศน์
ที่เกี่ยวกับภาพ
visible แปลว่า สามารถมองเห็นได้

3. สรุป
รากศัพท์ (Roots) คือ ส่วนของคำศัพท์ ที่แสดงถึงความหมายพื้นฐานหรือความหมายหลัก(Basic Meaning) ของคำศัพท์นั้น แม้จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปคำไปเป็นแบบใดก็ตาม ความหมายก็จะยังคงใกล้เคียง หรือเกี่ยวข้องสัมพันธ์กับความหมายหลักนั้นอยู่เสมอ รากศัพท์ที่ปรากฏอยู่ในคำศัพท์ภาษาอังกฤษมากที่สุด คือ รากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots) และรากศัพท์ภาษาลาติน(Latin Roots) หากผู้อ่านมีความรู้ในเรื่องความหมายของรากศัพท์ภาษากรีก (Greek Roots) และ
รากศัพท์ภาษาลาติน (Latin Roots) จะทำให้สามารถเดาความหมายของคำศัพท์ที่ไม่คุ้นเคยได้ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการอ่านเป็นอย่างมาก